Bankacılık Sektöründeki Gelişmeler
2020 yılında küresel ekonomi gündeminin merkezinde, COVID-19 salgını ve salgına karşı ülkelerin aldıkları önlemler ile bunun ekonomik etkileri yer almıştır. Bu süreçte, ülkelerin salgının yayılmasını engellemek amacıyla sınırlarını kapamaları ve bazı sektörlerdeki faaliyetleri kısıtlamaları tüm dünyada ciddi ekonomik etkilerin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Türkiye ekonomisi, COVID-19’un olumsuz etkileriyle ikinci çeyrekte sert şekilde daralsa da, yılın üçüncü çeyreğinde iyileşme sürecine girmiştir. Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Hazine ve diğer resmi kurumların salgının olumsuz etkilerini azaltmaya yönelik aldığı aksiyonların da sayesinde Türkiye, 2020 yılının başlarında ortaya çıkan COVID-19 salgınının ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini kademeli bir şekilde azaltırken, ekonomik aktivite yılın ikinci yarısında canlanmaya başlamıştır.
Yılın ikinci çeyreğinde Kredi Garanti Fonu (KGF) paketi uygulamaya konmuş, bankalara yasal zorunluluklarda esneklik sağlayan düzenlemeler hayata geçirilmiş ve alınan aksiyonlar ile ekonomide faaliyetlerin tekrar artış göstermesi sağlanmıştır. Ekonomiye verdiği desteği sürdürmek adına kendi de aksiyonlar alan Türk bankacılık sektörü, kesintisiz bir şekilde faaliyetlerini ve ihtiyacı olan müşterilerinin yanında olmayı sürdürmüştür. Yasal düzenlemeler ile sağlanan bir takım esneklikler ise bu zor dönemde müşterilerin hayatını kolaylaştırmıştır. Bu gelişmeler akabinde olumlu seyir izlenmesi ile normalleşme adımları atılmaya başlanmıştır. Ekonominin ve sistemin tekrar normal akışına ve düzenine dönmesi amacıyla yıl sonuna doğru geçici bazı düzenlemelere son verilirken, ekonominin mevcut şartları ile uyumlu uygulamalara dönülmüştür.
Bu süreçte, sektör likidite oranları güçlü seviyelerde korunurken, bilançoların büyüklükleri kredi destek paketlerinin de etkisiyle daha hızlı artmıştır. 2020 yılında, sektörün toplam kredileri, özellikle KGF kredi paketleri ve düşük faiz ortamının etkisi ve yıllık %42 artan TL kredilerin ağırlıklı katkısı ile %33 artarak 3.405 milyar TL’ye ulaşmıştır. TL kredi büyümesinde kamu ve özel bankalar arasında ise farklılaşma görülmüş, kamu bankalarının TL kredileri yıllık %54 artarken, bu oran özel bankalarda %33 seviyesinde gerçekleşmiştir. İlgili dönemde yabancı para cinsi kredilerdeki daralma, gerek uzun vadeli yatırımlarda gözlemlenen yavaşlama gerek yabancı para pozisyonu yükselmiş olan özel sektörde yaşanan dengelenme çabaları sebebiyle devam etmiştir. Yabancın para cinsi kredilerde sektör genelinde ABD doları bazında %4 azalma yaşanmıştır. Toplam mevduat tabanı ise %33 artışla 3.288 milyar TL’ye ulaşmıştır. Bu dönemde, sektörün takipteki krediler oranı yüksek kredi büyümesi ve BDDK’nın aldığı aksiyonların etkisiyle 2019 yıl sonuna göre 123 baz puan iyileşerek %4,0 seviyesine inmiştir.
Sektörün net kârı 2020’de yıllık %18 artarak 54,8 milyar TL, özkaynak kârlılığı ise %10,5 olmuştur. 2020 yılında sektörün sermaye yeterlilik oranı ise %18 seviyesinde gerçekleşmiştir.